Bismillahirrahmanirrahim

Soru 346: Hocam sizlerin ilminden faydalanmak adına bizlere nefis, cin, İblis ve Şeytan hakkındaki, izlenimlerinizi aktarır mısınız..? Zira bu konular muğlâk da kaldığı için pek araştıran da olmamıştır... Sevgiler ve saygılarımı sunarım.

Cevap: Nefs kelimesinin bir anlamı ruhtur. Ruh bedenle birlikte olduğunda adına nefs de denir. Bir de nefs insanın ruhundaki çeşitli hallerdir. Allah-u Teala insanda potansiyel olarak çeşitli haller koymuştur. İnsanın nefsi tehzip ve tezkiye edildiğinde bir takım özelliklere bürünür, tehzip ve tezkiye edilmediğinde bir başka hallere bürünür. Bazen emmare olur, insanı kötülüklere emreder. Bazen levvame olur, insanı yaptığı yanlışlardan dolayı kınar. Bazen yaptığı iyi ameller ve tehzip neticesinde mutmainlik derecesine ulaşır. Rabbim hepimize nefsimizi tezkiye ve tehzip etmeyi nasip buyursun. Allah-u Teala Şems suresinde şöyle buyurmuştur:

Bismillahirrahmanirrahim

1- Güneş'e ve onun parıltısına, 2- Güneş'in ardından gelen Ay'a, 3- Güneş'i açıp ortaya çıkaran gündüze, 4- Onu örten geceye, 5- Göğe ve onu bina edene, 6- Yere ve onu döşeyene, 7- Nefse ve onu biçimlendirene, 8- Sonra da ona kötülük ve takva kabiliyetini verene yemin olsun ki, 9- Elbette nefsini temizleyip parlatan kurtulmuştur. 10- Onu kirletip gömen de ziyan etmiştir.”

Cinler Allah-u Teala’nın yarattığı ve akıl verip mükellef kıldığı iki varlık türünden birisidir. Bunlardan birisi insan, diğeri cindir. Cinler ateşten yaratılan latif bir varlıktırlar ki insanların gözüne gözükmezler. Uzun ömür yaşarlar, insanlarda olmayan birçok özelliklere sahipler. Örneğin kısa bir zaman diliminde uzak mesafeleri kat etme, insanın aşamadığı engelleri aşma dolayısıyla insanın yapamadığı birçok eylemi gerçekleştirme özelliğine sahiptirler. Onlar da insan gibi dişi erkeği olan, evlenip zürriyet sahibi olan varlıklardır.

İblis ise, Hz. Adem’e secde için emredilen, ama isyan edip Allah’ın emrini yerine getirmeyen ve tür olarak cinlerin cinsinden olan bir Şeytanın özel ismidir. Şeytan kelimesi ise, İblis’in yaptığına benzer şeyleri yapan, hem kendisi Allah’a isyan eden, hem de başkalarını Allah’a itaatten alıkoymaya çalışan varlıkların genel ismidir. Dolayısıyla aynı özelliği taşıyan insanlara da Kur’an şeytan lakabını vermiştir. “İnsan ve cinlerden olan Şeytanlar..” diye….