Bismillahirrahamnirrahim
Soru-187:Bazı
empirist düşünürler duyu dışı olan varlıkları inkar eder veya
en azından onlar hususunda kesin bilgi edinilmeyeceğini ileri
sürerler. Bu iddiayı nasıl çürütebiliriz?
Cevap-187:
Bu şüphenin cevabı şudur: Bizim duyuyla edindiğimiz algı ve
bilgilerimiz vücudumuzdaki duyu organlarının ise maddi
varlıklarla irtibat kurmalarıyla ele gelmektedir. Duyu
organlarımız sadece kendileriyle uyum içerisinde olan olguları
özel şartlar altında algılayabilirler. Buna binaen gözün
sesleri algılamasını veya kulağın renkleri görmesini beklemek
yersiz bir beklenti olduğu gibi, bütün varlıkları duyu
organlarıyla algılanacağını düşünmek de yersiz bir
beklentidir.
Hatta maddi varlıklar içerisinde bile mor ötesi ışınlar ve
elektro manyetik dalgalar gibi duyu organlarımızın
algılayamadığı varlıklar vardır. Birçok gerçekler duyu
organlarıyla algılanmamalarına rağmen onların varlığında asla
tereddüt etmiyoruz. Örneğin korku muhabbet kararlılık gibi
hallerden hiç şüphesiz haberdarız ve ruhun kendisi gibi bu tür
ruhsal olgular da duyu yoluyla algılanmamaktadır. Hatta
algılama olgusu bile maddi bir fenomen değildir. Böylece bir
şeyin duyu organları vasıtasıyla algılanmayışı, onun yokluğuna
asla delil sayılamaz.
|