Bismillahirrahmanirrahim

 Soru-170: Selamun aleykum Muhterem hocam, yanlış hatırlamıyorsam, Hz. Ali’den (a.s) şöyle bir söz nakledilmektedir: “Bütün Kur’an “Bismillah”ta, bütün bismillah “Ba” harfinde toplanmıştır ve ben ba harfinin altındaki noktayım.” Lütfen bu hadisi biraz açar mısınız. İmam (a.s) bu sözünde ne demek istiyor?

Cevap-170: Allah’ın adıyla.

Değerli kardeş, bu ve buna benzer diğer bir hadis hakkında Seyyid Abdullah Şübber Muhaddis Cezairi’den naklen Mesabihu’l-Envar adlı eserinde yedi mana zikretmiştir. (bk. Adı geçen eser c. 2 sayfa 394). Konu uzamasın diye biz bu manaları burada nakletmekten çekiniyoruz. Sadece Şeyyid Abdullah Şubber’ın söz konusu eserin birinci cildinde s. 435 naklettiği manayı zikredelim:

Bu hadisin anlamı Hz.Ali aleyhissselamın ilimleri birbirinden ayırıp yaydığı olabilir; noktanın ba harfini diğer harflerden ayırdığı gibi. Bir diğer ihtimal de şu ki maksat birlik ve teklik kastedilmiştir. Buna göre anlam şöyle olur: Hz. Ali aleyhisselam kimsenin ilimlerine vakıf olmadığı ilminde kendisinin ortağı bulunmayan bir kimsedir. İrfani açıdan da bu konu şöyle açıklanabilir: Hz. Ali (a.s)'ın Allah Teala'nın yarattığı ilk nur olduğuna göre, -çünkü ilk yaratılan nur Hz Muhammed (s.a.a) ve Hz. Ali'nin nurudur. ve bu iki şahsın nuru bir idi. Sonradan ilahi rahmet gereği birbirlerinden ayrıldılar.-   Allah'ın yaratıklarına tüm feyizleri bu  nur vasıtasıyla ulaşmaktadır. Tüm yaratıklar bu feyizden feyiz alarak var olmaktadırlar. Çünkü ilim, Allah Teala 'da gerçek yaratıklarla özdeştir. Sonradan nefse yansıyan bir suret değildir. Bu anlam gereği ilimden maksat, varlık aleminin kendisidir. Bu konunun felsefi ve irfani esasları yerinde açıklanmıştır. Biz bunlara girmek istemiyoruz. (Vellahu'l alim)